การคุกคามทางเพศและความรุนแรงในครอบครัวมักไม่ถูกพูดถึงมากนักในสังคมโรงเรียน แต่การเรียนรู้เรื่องความสัมพันธ์และการขอความช่วยเหลือจำเป็นอย่างยิ่งหากเด็กคนหนึ่งกำลังประสบปัญหาเหล่านั้น บางกรณีตัวเด็กเองอาจกลายเป็นผู้คุกคามผู้อื่นโดยไม่รู้ตัว เพราะไม่เคยเรียนรู้วิธีการปฏิบัติต่อผู้อื่นอย่างเหมาะสม
ในประเทศอังกฤษ รัฐบาลกำลังตื่นตัวกับประเด็นการล่วงละเมิดทางเพศในโรงเรียนอย่างมาก เมื่อมีเหยื่อกว่าหมื่นรายโพสต์เล่าประสบการณ์ถูกคุกคามบนเว็บไซต์แบบไม่ระบุตัวตน โดยเยาวชนอายุ 16-25 ปี คือกลุ่มเสี่ยงมากที่สุด และกว่า 95 เปอร์เซ็นต์ของเหยื่อเป็นผู้หญิงที่ถูกกระทำโดยผู้ชาย ภาคประชาสังคมเองก็ตระหนักถึงปัญหาเหล่านี้เช่นกัน หนึ่งในองค์กรที่ก่อตั้งขึ้นเพื่อรับมือกับปัญหาดังกล่าวโดยเฉพาะ ได้แก่ Tender องค์กรการกุศลที่ใช้การละครและศิลปะเพื่อสื่อสารให้เด็กและเยาวชนเรียนรู้เรื่องความรุนแรงและความสัมพันธ์
Tender ก่อตั้งขึ้นตั้งแต่ปี 2003 โดย แทมซิน ลาร์บี (Tamsin Larby) เพื่อหยุดปัญหาความรุนแรงในครอบครัวและความรุนแรงทางเพศของเด็กและเยาวชนในอังกฤษ โดยใช้โปรแกรมการเรียนรู้ที่ทุกคนสามารถมีส่วนร่วมผ่านบทบาทสมมุติได้
Tender มองว่าเด็กและเยาวชนควรได้เรียนรู้เรื่องสัญญาณของความสัมพันธ์ที่ไม่ดีต่อตนเอง และวิธีขอความช่วยเหลือตั้งแต่เนิ่นๆ เพื่อป้องกันตัวเอง Tender จึงทำงานร่วมกับโรงเรียนประถมและมัธยมหลายแห่ง ซึ่งจะทำให้โรงเรียนเหล่านั้นกลายเป็นตัวอย่างและสร้างความเปลี่ยนแปลงในชุมชนนอกโรงเรียนได้อีกด้วย
สิ่งสำคัญของการจัดโปรแกรมเวิร์คช็อป ที่ Tender ทำอยู่นั้น ให้ความสำคัญกับความปลอดภัยและความสนุกสนานของเด็กเป็นที่ตั้ง เพราะการล่วงละเมิดและความรุนแรงเป็นประเด็นละเอียดอ่อนที่มีโอกาสเกิดขึ้นกับใครก็ได้ การใช้ตัวละครและบทบาทสมมุติจึงช่วยให้เด็กเรียนรู้ปัญหาต่างๆ โดยไม่ถูกกดดันให้ต้องแบ่งปันประสบการณ์ส่วนตัว อีกทั้งยังช่วยให้เด็กได้มีโอกาสสัมผัสกับความรู้สึกของผู้อื่น ซึ่งจะช่วยเสริมสร้างพัฒนาการทางอารมณ์และทักษะในการสื่อสารอีกด้วย
สมาชิกขององค์กรเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้ Tender ออกแบบกระบวนการได้อย่างสร้างสรรค์และเป็นมิตรกับผู้เข้าร่วมทุกคน โดยสมาชิกส่วนใหญ่เป็นผู้เชี่ยวชาญที่จบการศึกษาจากสาขาศิลปะและการแสดงโดยตรง การประยุกต์การละครให้เข้ากับประเด็นละเอียดอ่อนจึงเป็นความท้าทายอย่างหนึ่งที่ Tender ทำได้ดี และยังสามารถฝึกอบรมอาสาสมัครให้เรียนรู้ไปพร้อมกันได้อีกด้วย โดยอาสาสมัครส่วนหนึ่งคือบุคลากรครูในโรงเรียนนั่นเอง
สิ่งที่อาสาสมัครจะได้รับคือเครื่องมือในการเสริมสร้างความสัมพันธ์ที่ดีและความเท่าเทียมในสภาพแวดล้อมของโรงเรียน และช่วยให้อาสาสมัครมีความพร้อมในการปกป้องหรือสนับสนุนเยาวชนที่ประสบกับปัญหา ถึงแม้ในช่วงเวลานี้จะต้องอบรมผ่านช่องทางออนไลน์เพราะวิกฤติโควิด-19 แต่การอบรมก็ยังคงมีประโยชน์กับอาสาสมัคร เพราะความเป็นมืออาชีพของสมาชิกช่วยให้อาสาสมัครรู้สึกสบายใจ สามารถเปิดใจพูดคุยเกี่ยวกับประเด็นปัญหาได้อย่างเต็มที่
จากการดำเนินงานของ Tender ช่วยให้เด็กและเยาวชนที่เข้าร่วมกิจกรรม 93 เปอร์เซ็นต์ เข้าใจว่าเหตุใดจึงไม่ควรมีใครเผชิญกับความรุนแรง 99 เปอร์เซ็นต์ สามารถระบุได้อย่างน้อยหนึ่งสัญญาณของความสัมพันธ์ที่ไม่ดีต่อตนเอง และ 93 เปอร์เซ็นต์ รู้ว่าจะขอความช่วยเหลือจากที่ใดหากประสบปัญหาการถูกล่วงละเมิดและความรุนแรง โดยหนึ่งในโรงเรียนที่ Tender ร่วมงานด้วยได้รับความสนใจจากกระทรวงศึกษาธิการที่เข้ามาเยี่ยมชมเพื่อยกระดับการสอนเรื่องความสัมพันธ์และเพศศึกษาในโรงเรียน
Tender นับเป็นตัวอย่างหนึ่งที่สะท้อนให้เห็นว่า การศึกษาควรมีพื้นที่ให้ภาคประชาสังคมหรือองค์กรเอกชนเข้ามาสนับสนุนประเด็นเฉพาะทางต่างๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อเด็กและเยาวชน เพราะความเชี่ยวชาญขององค์กรเอกชนจะช่วยส่งเสริมให้เด็กคนหนึ่งอยู่ในระบบการศึกษาได้อย่างราบรื่นให้ได้มากที่สุด โดยที่การศึกษาเองก็สามารถพัฒนานักเรียนได้อย่างเต็มที่ที่สุดเช่นกัน
อ้างอิง
- BBC. (2020). Tackling sexual abuse in school through the arts. Retrieved from https://www.bbc.com/news/av/education-56597853
- https://tender.org.uk/