4CEF+ Development Mobile Kit คืออะไร?
4CEF+ Development Mobile Kit คือ สื่อการเรียนรู้ที่จะช่วยคุณครูจัดกระบวนการเรียนรู้ที่ส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์ ความคิดสร้างสรรค์และทักษะสมองส่วนหน้า (EF) แก่ผู้เรียน
จุดเริ่มต้นของนวัตกรรม ‘สื่อการเรียนรู้ 4CEF+ Development Mobile Kit’
จากงานวิจัยโครงการพัฒนากระบวนการเสริมสร้างและประเมินทักษะความคิดสร้างสรรค์และการคิดวิเคราะห์ในชั้นเรียนระดับมัธยมศึกษา พบว่า เนื่องด้วยปัจจุบันสภาวการณ์ของโลกกำลังเปลี่ยนไป แนวโน้มการจ้างงานจะลดลงอย่างต่อเนื่อง ที่สำคัญคืองานในอนาคตจะเป็นสิ่งที่แปลกใหม่ที่โรงเรียนหรือผู้ทำหลักสูตรไม่สามารถคาดการณ์ได้ ดังนั้นเด็กยุคใหม่จะต้องมีทักษะที่แข็งแกร่งมากกว่าความรู้ที่ถูกพร่ำสอน ด้วยการพัฒนากระบวนการเรียนรู้ที่กระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดความอยากจะคิด มีแรงจูงใจในการหาคำตอบ ขณะที่ผู้บริหารและคุณครูจะต้องเปลี่ยนมุมมอง เพื่อเอื้อต่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการพัฒนาทักษะการคิดของผู้เรียน ซึ่งจากผลการวิจัย พบว่า
กลุ่มนักเรียนที่เรียนแบบส่งเสริมการคิดเชื่อมโยงประยุกต์ สามารถทำคะแนนข้อสอบวัดความรู้คณิตศาสตร์ – วิทยาศาสตร์ได้ดีขึ้น ซึ่งเป็นข้อสอบที่ต้องใช้ทักษะความคิดสร้างสรรค์และการคิดวิเคราะห์ (STEM)
นอกจากนี้ยังพบว่า ในกลุ่มผู้สอนที่เข้าร่วมยังเปิดกว้างเรื่องความรู้ มีความเข้าใจการจัดกระบวนการสอนแบบส่งเสริมการคิดเชื่อมโยงประยุกต์ โดยเปิดกว้างให้นักเรียนมีส่วนร่วมในการออกแบบชั้นเรียนได้มากขึ้น ซึ่งส่งผลต่อบรรยากาศที่เหมาะสมในการเรียนรู้ของเด็กๆ รวมถึงได้รู้จักเครื่องมือใหม่ๆในการกระตุ้นการเรียนรู้ และเกิดวงแลกเปลี่ยนเรียนรู้ PLC ระหว่างครูด้วยกันเอง ในส่วนของผู้เรียน มีพฤติกรรมการเรียนรู้ที่เปลี่ยนไป คือ ไม่รอคำสั่งจากคุณครูและมีส่วนร่วมในการออกแบบการเรียนรู้ โดยคุณครูเป็นเพียงผู้อำนวยการเรียนรู้ หรือ facilitator เท่านั้น รวมถึงมีทักษะในการประเมินตนเอง เกิดแรงบันดาลใจในการเรียนรู้และนำไปสู่เป้าหมายที่ตนเองออกแบบไว้
ด้วยเหตุนี้ ทางห้องปฏิบัติการเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา หรือ Equity lab ร่วมกับ สถาบันรักลูก เลิร์นนิ่ง กรุ๊ป (RLG) จึงได้พัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้ที่จะเข้าไปเป็นตัวช่วยเสริมสร้างและพัฒนากระบวนการจัดการเรียนการสอนที่เอื้อต่อการพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ ความคิดสร้างสรรค์ รวมถึงเพิ่มเติมเรื่องทักษะสมองส่วนหน้า (EF) ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของการพัฒนาไปสู่ทักษะอื่นๆ ในกลุ่มเด็กและเยาวชนที่เป็นกลุ่มเป้าหมายของกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา กสศ. เพื่อยกระดับการเรียนรู้ในชั้นเรียน ลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา
จากผลการวิจัย สู่ นวัตกรรม‘สื่อการเรียนรู้ 4CEF+ Development Mobile Kit’
จากผลวิจัยดังกล่าว เราจึงถอดองค์ความรู้และกระบวนการเรียนรู้แบบส่งเสริมการคิดเชื่อมโยงประยุกต์ ออกมาในรูปแบบนวัตกรรมสื่อการเรียนรู้ 4CEF+ Development Mobile Kit เพื่อเป็นเครื่องมือที่ช่วยในการจัดกระบวนการเรียนรู้ โดยมุ่งเป้าใน 3 ด้าน ได้แก่ ความรู้ ทักษะและเจตคติ ที่ส่งเสริมให้เกิดการคิดวิเคราะห์ ความคิดสร้างสรรค์ รวมถึงทักษะสมองส่วนหน้า (EF) ซึ่งเป็นทักษะที่สำคัญในศตวรรษที่ 21 แก่คุณครูและผู้เรียน
ภายในชุด ‘สื่อการเรียนรู้ 4CEF+ Development Mobile Kit’ ประกอบไปด้วยอะไรบ้าง?
สื่อการเรียนรู้ ‘4CEF+ Development Mobile Kit’ ประกอบไปด้วย
1. เครื่องมือและแบบฝึกหัดสำหรับสร้างวินัยเชิงบวก ได้แก่ ชุดบัตรคําถามทางเลือกจัดการสถานการณ์และชุดบัตรคําถามทางเลือกเพื่อแก้ไขปัญหาสําหรับคุณครูและนักเรียน ซึ่งเครื่องมือนี้จะช่วยเรื่องการสร้างวินัยเชิงบวกบนสัมพันธภาพที่สร้างสรรค์ระหว่างคุณครูและนักเรียน เกิดการฝึกทักษะการใช้วินัยเชิงบวกเพื่อสร้างคุณลักษณะในตัวนักเรียน และมีความเชื่อว่าวินัยเชิงบวกสร้างนักเรียนที่มีคุณลักษณะที่ดีได้ไม่ใช้อำนาจระหว่างคุณครูและนักเรียน
2. เครื่องมือสำหรับเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ 4Cs ได้แก่ ทักษะการคิดวิเคราะห์ ทักษะความคิดสร้างสรรค์ ทักษะการทำงานเป็นทีม ทักษะการสื่อสาร ช่วยให้ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจในเรื่องของการเปลี่ยนแปลง เมื่อโลกเปลี่ยนไป เป้าหมายการเรียนรู้ต้องเปลี่ยนตาม โดยมุ่งให้ผู้เรียนมีทักษะที่สำคัญและจำเป็นในอนาคต
3. เครื่องมือสร้างห้องเรียนคุณภาพสูง ได้แก่ แผ่น HFC- High Functioning Classroom และชุดบัตรภาพนิ่งที่สะท้อนลักษณะของห้องเรียนทั้งแบบ High และ Low Functioning Classroom เพื่อให้เข้าใจหลักการสร้างห้องเรียนคุณภาพ 12 ประการที่สร้างเสริมคุณลักษณะ ความคิดสร้างสรรค์ การคิดวิเคราะห์ การทำงานเป็นทีม และการสื่อสารแก่ผู้เรียนในสภาพห้องเรียนที่มีคุณภาพ รวมถึงตระหนักถึงความสำคัญของการจัดการชั้นเรียนอย่างพิถีพิถันทุกมิติ เพื่อให้เกิดคุณภาพการเรียนรู้
4. เครื่องมือพัฒนาโครงการนวัตกรรมเพื่อชุมชน ได้แก่ ชุดบัตรภาพฝึกฝนการคิด Divergent & Convergent Thinking แบบฝึกหัดต่อเส้น-ภาพ-เรื่อง แผนที่เดินดิน แผนภาพสำหรับประเมินตนเอง และชุดคําถามความเป็นนวัตกรรม เพื่อเชื่อมโยงการเรียนรู้เข้าสู่ชีวิตจริงและโลกแห่งความเป็นจริง และช่วยฝึกการคิด ดึงศักยภาพของผู้ฝึกให้มองเห็นความสัมพันธ์ของสิ่งต่างๆ ขยายขอบเขตความคิดออกไปจากกรอบความคิดเดิมที่มีอยู่สู่ความคิดต่อยอด รวมถึงเกิดการทบทวนและสะท้อนคิดถึงกระบวนการการเรียนรู้ที่ต้องพัฒนา
